آموزش تست فن خودرو با روش های مختلف

روش های مختلفی برای تست فن خودروها وجود دارد که سعی کرده ایم به ساده ترین روش ممکن مطالب را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم تا هم مالکین خودرو و هم تعمیرکاران بتوانند از این مطالب بهره ببرند. گفتنی است که روش تست فن پراید، روش تست فن پژو، روش تست فن ساینا، روش تست فن تیبا ، روش تست فن کوییک ، روش تست فن سمند در مطلب زیر اشاره شده است.

نحوه کارکرد فن خودرو

موتور های نصب شده بر روی خودروها از لحاظ انتقال دمای احتراق به سه دسته تقسیم می شوند: ۱- هوا خنک، ۲- روغن خنک، ۳- آب خنک.

اکثر خودروها از موتورهای آب خنک استفاده می کنند. موتور خودرو بر اثر احتراقی که در بلوکه سیلندر اتفاق می‌افتد دمای آن افزایش پیدا می کند برای اینکه دمای بلوکه سیلندر کنترل شود آب را در کنار محفظه احتراق توسط واتر پمپ حرکت می دهیم تا دمای بلوکه را کاهش دهد. مایع خنک کننده رادیاتور بعد از حرکت از سمت بلوکه به سمت رادیاتور می رود تا دمای خود را کاهش دهد در این مسیر یک سنسور حساس به دما به نام سنسور دمای خنک کننده وجود دارد و دمای سیال را اندازه گیری می‌کند و به کامپیوتر یا ایسیو (ECU) خودرو گزارش می دهد.

ECU با نظارت بر دمای مایع خنک کننده موتور هر زمانی که به دمای برنامه ریزی شده برسد دستور روشن شدن فن های خنک کننده را می‌فرسد تا هوای عبوری از رادیاتور بیشتر شود و دمای مایع خنک کننده ی موجود در رادیاتور کاهش یابد تا دوباره این چرخه ادامه داشته باشد.

برق فن خودرو از کجا می‌آید؟

ایسیو موتور برای راه اندازی فن های خودرو به صورت مستقیم آن ها را فعال نمی‌کند. فن های خودرو توسط یک یا چند عدد رله راه اندازی می‌شوند. در واقع ایسیو موتور در زمان بالا رفتن دمای آب یک یا چند رله را با ارسال یک برق منفی فعال می کند سپس رله ها برق موتورهای فن را که معمولا از جعبه فیوز اصلی تامین شود را وصل می‌کنند.

در خودروهای مختلف از روش های مختلفی برای راه اندازی فن های خودرو استفاده شده است به عنوان مثال خودرو پراید دارای یک فن برای رادیاتور و ۲ رله و ۱ مقاومت فن می باشد. از طرفی در خودروهای پژو ۴۰۵، پارس و سمند از ۲ موتور فن به همراه ۳ رله به کار گرفته شده است و مقاومت فن در این مدار وجود ندارد.

ساده ترین روش تست فن خودرو

راحت ترین و آسان ترین راه تست فن خودرو این است که ابتدا سنسور دمای آب خودرو را پیدا کنید و سوکت آن را جدا کنید. سنسورهای دمای آب معمولا در نزدیکی ترموستات و یا هوزینگ آب سر سیلندر نصب می‌گردد. با جدا کردن این سوکت چون ایسیو یا کامپیوتر خودرو اطلاعاتی درباره دمای مایع خنک کننده موتور ندارد و برای اینکه آسیب به موتور خودرو شما نرسد به صورت اتوماتیک فن های خودرو را راه اندازی می‌کند.

چنانچه سوکت سنسور دمای آب را جدا کرده و فن ها راه اندازی نشدند، احتمالا مشکل در مدار عملگر فن ها می باشد.

تست موتور فن خودرو

یکی از ساده ترین راه های تست فن خودرو چک کردن فن، چک کردن برق و بدنه های موتور فن از روی سوکت فن می‌باشد. در این حالت شما باید ابتدا خودرو را به دمایی که باید فن ها راه اندازی شوند برسانید سپس سوکت موتور فن را پیدا کنید و جدا کنید، سپس با استفاده از یک تست لامپ می‌توانید ببینید که برق و بدنه های مورد نیاز وجود دارند یا خیر. در صورتی که از سوکت فن برق و بدنه موتور فن را تست کنیم و برق و بدنه تامین شود، و موتور فن به کار نیاقتد ۱۰۰ درصد موتور فن خودرو شما دچار مشکل شده است و نیاز به تعمیر و یا تعویض دارد.

اگر برق و بدنه بر روی سوکت وجود نداشته باشد باید به ترتیب فیوز مربوط به مدار فن،رله های فن، سیم کشی مدار فن ، مقاومت فن(درصورت وجود)، ایسیو یا یونیت فن (در صورت وجود در مدار) را چک کنید.

توجه: در خودرو های پراید، تیبا، ساینا و کوییک سوکت موتور فن در نزدیکی رادیاتور خودرو و چراغ جلو سمت راننده وجود دارد که دارای سه سیم می باشد. یک سیم منفی موتور فن را تامین می‌کند، یک سیم مثبت از رله دور کند به سمت موتور فن می‌آید و سیم آخر مثبت موتور فن برای دور تند را تامین می‌کند.

در خودرو های پژو ۴۰۵، پارس و سمند سورن سوکت فن در پشت موتور فن بر روی سینی فن وجود دارد. برای دسترسی به این سوکت باید موتورهای فن باز شوند به همین دلیل پیشنهاد می‌شود برای این دسته از خودروها در مرحله اول از این روش استفاده نکنید. در ادامه این مقاله ویدیو آموزش تست فن خودرو پژو را برای شما قرار داده ایم.

تست فن خودرو با استفاده از دستگاه دیاگ (عیب یاب خودرو)

در دستگاه دیاگ (عیب یاب) امکان تست کردن عملگرهای خودرو وجود دارد. بدین گونه که دستگاه دیاگ را به خودرو متصل می‌کنید و در منوی تست عملگرها گزینه فن دورکند یا فن دورتند را تایید می‌کنید. در این حالت ایسیو در حالت موتور خاموش و سوییچ باز منفی تحریک رله های راه انداز موتور فن را ارسال می کند و موتورفن ها شروع به کار می‌کنند. اگر موتورهای فن شروع به کار کردند به معنای سالم بودن ایسیو و مدار راه انداز فن ها می‌باشد. در این روش شما می توانید هم دورکند و هم دورتند فن را تست کنید و از صحت عملکرد فن های خودرو اطمینان حاصل کنید.

اگر در این حالت تست فن خودرو، موتورفن ها شروع به حرکت نکردند اما صدای فعال شدن رله ها به گوش رسید به معنای سالم بودن سیم کشی ایسیو تا رله فن می‌باشد و باید سیم کشی رله تا موتورفن ، موتورفن و فیوز مدار بررسی شود. اما در صورتی که صدای فعال شدن رله ها به گوش نرسد به این معنا می‌باشد که رله های راه انداز موتورفن فعال نشده اند و در این صورت باید سیم کشی از ایسیو تا رله های فن بررسی شود، فیوز مدار تست گردد و مدار مثبت تحریک رله مورد بررسی قرار گیرد.

ویدیو: آموزش تست مدار رله فن پژو

تست کردن رله های فن

برای انجام این تست شما باید دسترسی به رله های فن داشته باشید. در خودروهای ۴۰۵، پارس و سمند باید جلو پنجره خودرو باز شود تا به رله ها دسترسی داشته باشید. اما در خودروهای پراید رله فن ها در کنار باطری قرار دارند که برای دسترسی بهتر باید باطری خودرو باز شود. در خودرو های تیبا، ساینا و کوییک رله های فن در مجموعه جعبه فیوز و رله در کنار باطری خودرو قرار دارند. برای اجرای این تست نیاز به یک تست لامپ داریم.

ابتدا رله ها را از سوکت جدا کنید و هرگونه آب شدگی و سولفاته را بررسی کنید سپس در حالت سویچ باز پایه ۳۰ را چک کنید که برق مثبت داشته باشد. اگر برق نداشته باشد فیوز فن و سیم کشی مدار باید تست شود سپس پایه ۸۵ و ۸۶ را با لامپ تست چک کنید که یک پایه باید مثبت و پایه دیگر منفی از ایسیو تامین می‌شود که با زدن تست عملگر به صورت همزمان با دستگاه دیاگ می‌توانیم از سالم بودن سیم کشی مطمعن شویم.
می‌توانید در صورتی که رله در جای خود قرار دارد توسط یک سیم به صورت دستی به رله، برق منفی دهید و به صورت دستی رله را فعال کنید تا ببینید موتور فن ها به حرکت در می‌آیند و یا خیر.

توجه: به یاد داشته باشید در زمانی که به صورت دستی قصد فعال سازی رله فن را دارید حتما ابتدا سوکت ایسیو موتور را جدا کنید و بعد رله را تحریک کنید. در صورت رعایت نکردن این نکته احتمال آسیب دیدگی ایسیو موتور بسیار زیاد می‌باشد.

پیشنهاد مطالعه مقاله: آشنایی با دلایل خرابی رله

فن خودرو از جمله سیستم های حساس و دارای اهمیت بسیار بالا در خودرو می‌باشد. زیرا در صورت خرابی، سلامت موتور خودرو شما را به خطر می‌اندازد و یک رله فن چند هزار تومانی می تواند موجب خسارت های میلیونی شود. از همین هرگونه روشن شدن چراغ چک و چراغ استپ (STOP) و چراغ خطر دمای آب را جدی بگیرید.

مواردی که در بالا گفته شد همه گی بابت تست فن خودرو بود. اما اگر مدار فن خودرو شما سالم است اما همچنان دمای آب خودرو شما بالا می‌رود باید به سنسور دمای آب و عواملی که باعث می‌شود سنسور دمای آب به اشتباه بیافتد را بررسی کنید که در مقالات بعدی درباره ی آن خواهیم پرداخت.

ممنون میشیم نظراتتون رو درباره مقاله آموزش تست فن خودرو با ما به اشتراک بگذارید. همچنین برای مشاهده ویدیوهای مرتبط با فن خودرو می تونید از صفحه اینستاگرام SKPPART دیدن فرمایید.