ایربگ خودرو چیست؟آشنایی با انواع کیسه هوای خودرو

ایربگ خودرو چیست و چگونه عمل می کند؟

ایربگ خودرو (Air Bag) نام انگلیسی کیسه هوا است.

ایربگ یک سیستم ایمنی حیاتی در خودروهای امروزی است که در هنگام تصادف به سرعت باد شده و مانند یک بالشت نرم بین سرنشین و اجزای سخت داخلی خودرو قرار می‌گیرد.

این عمل باعث کاهش شدت ضربه و جلوگیری از آسیب‌های جدی به سرنشینان می‌شود. عملکرد ایربگ خودرو به این صورت است که در زمان تصادف، سنسورهای تعبیه شده در خودرو شدت ضربه را تشخیص داده و سیگنالی به واحد کنترل ایربگ یا یونیت ایربگ ارسال می‌کنند. واحد کنترل، فرمان فعال‌سازی را به کیسه هوا ارسال کرده و گاز نیتروژن فشرده شده درون آن آزاد می‌شود.

این گاز باعث باد شدن کیسه هوا در کسری از ثانیه می‌شود و پس از جذب انرژی ضربه، به آرامی خالی می‌شود.

تاریخچه استفاده از ایربگ در خودرو

ایده استفاده از کیسه هوای خودرو برای کاهش آسیب‌های ناشی از تصادفات به دهه ۱۹۵۰ میلادی بازمی‌گردد. اولین اختراعات ثبت شده در این زمینه به جان هتریک (John Hetrick) در سال ۱۹۵۲ و والتر لیندرر (Walter Linderer) در سال ۱۹۵۳ تعلق دارد.

با این حال، به دلیل چالش‌های فنی و هزینه‌های بالا، توسعه و استفاده گسترده از ایربگ‌ها تا دهه ۱۹۷۰ به تعویق افتاد. در دهه ۱۹۸۰، با پیشرفت فناوری و کاهش هزینه‌ها، کیسه هوا‌ها به تدریج به عنوان یک آپشن ایمنی در خودروها معرفی شدند.

در دهه ۱۹۹۰، با افزایش آگاهی عمومی نسبت به اهمیت ایمنی خودروها، استفاده از ایربگ‌ها در خودرو به طور چشمگیری افزایش یافت و در بسیاری از کشورها به عنوان یک الزام قانونی برای خودروهای جدید تبدیل شد.

امروزه، ایربگ‌ها یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم‌های ایمنی خودروها هستند و نقش حیاتی در کاهش تلفات جانی و صدمات ناشی از تصادفات رانندگی ایفا می‌کنند.

اجزای تشکیل دهنده سیستم ایربگ خودرو

• کیسه هوا: از جنس نایلون بوده و با گاز نیتروژن فشرده پر می‌شود.
• سنسورهای ضربه: شدت تصادف را تشخیص داده و به واحد کنترل اطلاع می‌دهند.
• کنترل یونیت: سیگنال‌های سنسورها را پردازش کرده و فرمان فعال‌سازی را صادر می‌کند.
• ژنراتور گاز: گاز نیتروژن لازم برای باد شدن کیسه هوا را تولید می‌کند.
• سیستم‌های پشتیبان: در صورت خرابی اجزای اصلی، از فعال شدن ایربگ اطمینان حاصل می‌کنند.

دلایل استفاده از کیسه هوا در خودرو

• کاهش صدمات جدی: ایربگ‌ها با ایجاد یک مانع نرم بین سرنشین و اجزای سخت خودرو، شدت ضربه را کاهش داده و از آسیب‌های جدی به سر و سینه جلوگیری می‌کنند.
• افزایش ایمنی در کنار کمربند ایمنی: ایربگ‌ها در کنار کمربند ایمنی، سطح ایمنی سرنشینان را به طور چشمگیری افزایش می‌دهند.
• الزام قانونی: در بسیاری از کشورها، نصب ایربگ برای خودروهای جدید الزامی است.
• افزایش ارزش خودرو: وجود ایربگ‌ها می‌تواند ارزش فروش خودرو را افزایش دهد.

انواع ایربگ در خودروها

• ایربگ جلو: برای راننده و سرنشین جلو، در فرمان و داشبورد تعبیه می‌شود.
• ایربگ جانبی: برای محافظت از سرنشینان در تصادفات جانبی، در درها و صندلی‌ها نصب می‌شود.
• ایربگ پرده‌ای: برای محافظت از سر سرنشینان در تصادفات جانبی و واژگونی، در سقف خودرو قرار می‌گیرد.
• ایربگ زانو: برای محافظت از زانوهای راننده و سرنشین جلو، در زیر داشبورد نصب می‌شود.
• ایربگ مرکزی: برای جلوگیری از برخورد سرنشینان جلو با یکدیگر در تصادفات جانبی، در بین صندلی‌های جلو قرار می‌گیرد.
• ایربگ عابر پیاده: برای کاهش صدمات به عابر پیاده در تصادفات، در زیر کاپوت خودرو نصب می‌شود.
• ایربگ کمربندی: برای کاهش فشار وارده به سینه در تصادفات، در داخل کمربند ایمنی تعبیه می‌شود.

شرکت های تولید کننده ایربگ خودرو

• Autoliv: یکی از بزرگترین تولیدکنندگان ایربگ خودرو در جهان
• ZF TRW: یکی دیگر از تولیدکنندگان بزرگ ایربگ و سیستم‌های ایمنی خودرو
• Joyson Safety Systems: تولیدکننده ایربگ و سایر قطعات ایمنی خودرو
• Daicel: تولیدکننده پیشرانه‌های ایربگ و سایر مواد شیمیایی مرتبط
• Takata: یکی از تولیدکنندگان ایربگ که به دلیل مشکلات ایمنی محصولاتش با چالش‌هایی مواجه شده است

دانستنی های جالب راجب ایربگ

• سرعت باز شدن ایربگ خودرو حدود ۳۲۰ کیلومتر در ساعت است.
• ایربگ‌ خودروها تنها یک بار قابل استفاده هستند و پس از فعال شدن باید تعویض شوند.
• برخی خودروها دارای بیش از ۱۰ ایربگ هستند.
• ایربگ‌ها می‌توانند در دمای بسیار پایین و بسیار بالا نیز عمل کنند.
• تحقیقات نشان می‌دهد که ایربگ‌ها می‌توانند خطر مرگ در تصادفات را تا ۳۰ درصد کاهش دهند.

آیا ایربگ می تواند به سرنشینان آسیب بزند؟

در موارد نادر، ممکن است ایربگ خودروها باعث آسیب‌های جزئی به سرنشینان شوند. این آسیب‌ها معمولاً شامل سوختگی‌های سطحی، خراشیدگی‌ها و کبودی‌ها هستند. با این حال، در مقایسه با آسیب‌های جدی که می‌توانند در صورت عدم وجود ایربگ رخ دهند، این آسیب‌ها بسیار ناچیز هستند.

برای کاهش خطر آسیب ناشی از ایربگ خودرو، همواره باید کمربند ایمنی را بسته و فاصله مناسب را با فرمان و داشبورد حفظ کرد. همچنین، کودکان زیر ۱۲ سال نباید در صندلی جلو بنشینند.

دلایل باز نشدن ایربگ در تصادف

چندین دلیل ممکن است باعث باز نشدن ایربگ در تصادف شوند:

• خرابی سنسورها: سنسورهای ضربه ممکن است به دلیل نقص فنی یا آسیب فیزیکی، شدت تصادف را تشخیص ندهند.
• خرابی واحد کنترل: واحد کنترل ممکن است به دلیل نقص فنی یا قطع برق، فرمان فعال‌سازی را صادر نکند.
• خرابی ژنراتور گاز: ژنراتور گاز ممکن است به دلیل نقص فنی یا رطوبت، گاز کافی برای باد شدن کیسه هوا را تولید نکند.
• خرابی سیستم‌های پشتیبان: در صورت خرابی اجزای اصلی، سیستم‌های پشتیبان ممکن است نتوانند از فعال شدن ایربگ اطمینان حاصل کنند.
• شدت کم تصادف: در برخی موارد، شدت تصادف ممکن است به حدی نباشد که سنسورها آن را تشخیص دهند و ایربگ‌ها را فعال کنند.
• زاویه نامناسب تصادف: در برخی موارد، زاویه تصادف ممکن است به گونه‌ای باشد که سنسورها آن را تشخیص ندهند و ایربگ‌ها را فعال کنند.
• دستکاری سیستم ایربگ خودرو: در برخی موارد، ممکن است سیستم ایربگ به صورت غیرمجاز دستکاری شده باشد که می‌تواند منجر به عدم فعال شدن آن در تصادف شود.

تست ایربگ خودرو از لحاظ ایمنی چگونه است؟

تست ایربگ‌ها به دو صورت انجام می‌شود:

• تست‌های آزمایشگاهی: در این تست‌ها، ایربگ‌ها در شرایط کنترل شده و با استفاده از تجهیزات خاص آزمایش می‌شوند تا عملکرد آن‌ها در شرایط مختلف تصادف ارزیابی شود.
• تست‌های تصادف: در این تست‌ها، خودروها با سرعت‌های مختلف به موانع برخورد می‌کنند تا عملکرد ایربگ‌ها و سایر سیستم‌های ایمنی در شرایط واقعی تصادف ارزیابی شود.

تعمیر ایربگ کار درستی است؟

تعمیر ایربگ‌ها به دلیل پیچیدگی سیستم و حساسیت آن، توصیه نمی‌شود. ایربگ‌ها پس از فعال شدن باید تعویض شوند و تعمیر آن‌ها می‌تواند منجر به عملکرد نادرست و حتی خطرناک در تصادفات بعدی شود. بهتر است تعویض و تعمیر ایربگ خودرو را به تکنسین‌های مجرب و متخصص بسپارید.

انواع فعال شدن کیسه هوا

• فعال شدن تک مرحله‌ای: در این حالت، ایربگ خودرو با حداکثر قدرت باد می‌شود.
• فعال شدن دو مرحله‌ای: در این حالت، ایربگ ابتدا با قدرت کمتری باد می‌شود و سپس در صورت نیاز، با حداکثر قدرت باد می‌شود. این روش باعث کاهش خطر آسیب به سرنشینان در تصادفات با شدت کمتر می‌شود.
• فعال شدن تطبیقی: در این حالت، قدرت باد شدن ایربگ بر اساس شدت تصادف، وزن و موقعیت سرنشین تنظیم می‌شود. این روش باعث افزایش کارایی و کاهش خطر آسیب به سرنشینان می‌شود.

چگونه از آسیب زدن ایربگ جلوگیری کنیم؟

• همیشه کمربند ایمنی را ببندید: کمربند ایمنی شما را در موقعیت مناسب برای بهره‌برداری ایمن از ایربگ نگه می‌دارد.
• فاصله مناسب را حفظ کنید: حداقل ۲۵ سانتی‌متر فاصله بین خود و فرمان یا داشبورد را حفظ کنید.
• کودکان را در صندلی عقب قرار دهید: کودکان زیر ۱۲ سال نباید در صندلی جلو بنشینند.
• از نصب لوازم جانبی روی فرمان یا داشبورد خودداری کنید: این لوازم می‌توانند در هنگام فعال شدن ایربگ به سرنشینان آسیب برسانند.
• در صورت بارداری، با پزشک خود مشورت کنید: پزشک می‌تواند در مورد موقعیت مناسب نشستن و استفاده از کمربند ایمنی در دوران بارداری به شما توصیه کند.
• هرگز ایربگ را غیرفعال نکنید: غیرفعال کردن ایربگ خودرو می‌تواند خطر آسیب جدی در تصادفات را افزایش دهد.

نتیجه‌گیری

ایربگ‌ها یکی از مهم‌ترین دستاوردهای ایمنی در صنعت خودرو هستند که نقش حیاتی در کاهش تلفات جانی و صدمات ناشی از تصادفات رانندگی ایفا می‌کنند. با پیشرفت فناوری، ایربگ‌ها به طور مداوم بهبود یافته و کارایی آن‌ها افزایش یافته است. با این حال، مهم است به یاد داشته باشیم که ایربگ‌ها به تنهایی نمی‌توانند ایمنی کامل را تضمین کنند و استفاده از کمربند ایمنی و رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی همچنان ضروری است.

با افزایش آگاهی عمومی نسبت به اهمیت ایمنی خودروها و استفاده صحیح از ایربگ خودرو، می‌توانیم به کاهش تلفات جانی و صدمات ناشی از تصادفات رانندگی کمک کنیم.

سوالات متداول

مشاهده ویدیوهای آموزشی در صفحه اینستاگرام SKPPART