سوزن انژکتور یک دستگاه مکانیکی کنترل شده الکترونیکی است که برای تزریق / پاشش (درست مانند سرنگ) سوخت به داخل موتور برای تهیه مخلوط صحیح هوا و سوخت استفاده می شود که به نوبه خود احتراق کارآمدی را برای موتور فراهم می کند.
تاریخچه سوزن انژکتور؛ از هواپیما تا خودرو!
در زمان جنگ جهانی دوم، موتورهای احتراقی هواپیماها دارای سیستم سوخت رسانی کاربراتور بودند. ضعف بسیار بزرگ سیستم سوخت رسانی کاربراتور در این هواپیماها این بود که زمانی که هواپیماها در حالت پرواز به حالتی در میآمدند که جاذبه دیگر سوخت را به سمت پایین نمیکشید باعث میشد که سوخت به صورت درست و کافی به موتور انتقال پیدا نکند و کارکرد موتور مختل شود.
پس مهندسین به فکر طراحی سیستمی افتادند که دیگرجاذبه تاثیری بر روی آن نداشته باشد که نتیجه ی آن شکل گیری سیستم انژکتور بود. این انژکتورها با فشار بالای سوخت کار میکردند و دارای یونیت یا کامپیوتری (ایسیو) که آنرا کنترل کند نبودند در واقع این انژکتور ها اصلا با جریان الکتریکی کار نمیکردند و وابسته به فشار پمپ مخصوص و کنترل مکانیکی بودند.
بعد از اتمام جنگ جهانی دوم این تکنولوژی مورد توجه خودروساز ها قرار گرفت. سوزن انژکتورهای اولیه تشابه زیادی به انژکتور موتور های دیزلی قدیمی داشت. خودرو بنز SL 300 جزو اولین خودرو هایی بود که مجهز به انژکتور شد. این خودرو در موزه سعدآباد تهران در منظر عموم قرار گرفته است.
سوزن انژکتور در سیستم سوخت رسانی انژکتور وظیفه دارد سوخت را به صورت اتمیزه و یا به اصطلاح پودری در ورودی سیلندر پاشش کند. محل قرار گیری انژکتور در خودرو های داخلی در مانیفولد هوا و پشت سوپاپ هوای موتور میباشد. انژکتور در خودرو های انژکتوری نقش بسیار مهم و اساسی را دارد. چنانچه که اگر سوزن انژکتور دچار خرابی و یا گرفتگی شود، به صورت مستقیم بر روی کارکرد خودرو تاثیر میگذارد.
برای آشنایی بیشتر مقاله انواع سیستم سوخت رسانی و پاشش سوخت را مطالعه کنید.
معرفی اجزا و نحوه کارکرد سوزن انژکتور
سوکت و یا کانکتور انژکتور
بدنه انژکتور
آهنربای دایمی
سیم پیچ
سوزن-پیستون
فنر
نازل
سوزن انژکتور هایی که امروزه در خودرو ها استفاده میشوند، سوزن انژکتورهای الکترومکانیکی هستند. زمانی که مقدار پاشش توسط کامپیوتر خودرو (ایسیو) محاسبه شد، ای سی یو برای فعال سازی انژکتور جریان منفی ارسال میکند، جریان مثبت از طریق رله دوبل برای انژکتور همیشه محیاست. در زمانی که مثبت و منفی از کانکتور انژکتور وارد می شود و به سیم پیچ میرسد با تحریک شدن این سیم پیچ، سیم پیچ دارای خاصیت آهنربایی میشود و سیم پیچ به سمت بالا و آهنربای دایمی حرکت میکند.
در انتهای سیم پیچ که سوزن به آن متصل است با بالا رفتن سیم پیچ، سوزن هم به صورت یکپارچه به طرف بالا حرکت میکند که باعث میشود سوخت با فشار بالایی که پمپ برای انژکتور تامین کرده است به طرف خروجی انژکتور (مانیفولد) حرکت کند. حالا زمانی که جریان توسط کامپیوتر خودرو یا ایسیو ECU قطع شود فنری که به دور سوزن قرار دارد سوزن را به طرف پایین هدایت میکند این عمل باعث بسته شدن مجرای سوخت به موتور میگردد و پاشش قطع میشود.
پس در واقع میتوان گفت که انژکتور یک قطعه ی عملگر در سیستم سوخت رسانی انژکتوری میباشد که تحت فرمان ایسیو ECU یا کامپیوتر خودرو است. انژکتور های مختلفی بر روی خودرو های داخلی نصب شده اند و شرکت ثمین خودرو پویا SKP در تامین این قطعات به صورت تخصصی فعالیت دارد. در ادامه قصد داریم برخی از سوزن انژکتورهایی که در خودرو نصب شده اند را بررسی کنیم.
ویدیو آشنایی با نحوه عملکرد سوزن انژکتور
سوزن انژکتور تپل (مخروطی)
سوزن انژکتور مخروطی که در عموم مردم سوزن تپل خطاب میشود در خودرو های سمند پژو پارس و پژو ۴۰۵ استفاده شده است این سوزن انژکتور در خودرو های داخلی فقط در موتور XU7 نصب شده است. ورودی این انژکتور بر خلاف انژکتور های جدید ورودی بنزین آن از کنار انژکتور میباشد. که آب بندی این انژکتور در مانیفولد و ریل سوخت کمی دشوار است.
سوزن انژکتور ۲۰۶ تک سوراخ
سوزن انژکتور ۲۰۶ تک سوراخ بر روی خودرو های پژو ۲۰۶ با موتور TU3 و با ایسیو ساژم S2000 ولعو J34 و در خودرو پیکان و پیکان وانت با ایسیو SL69 و ساژم S2000 استفاده شده است. در این انژکتور ورودی سوخت از بالا و خروجی از پایین انژکتور میباشد. از معایب این انژکتور به درستی اتمیزه نشدن سوخت باید اشاره کرد.
سوزن انژکتور پراید ساژم سوکت بیضی
سوزن انژکتور پراید ساژم سوکت بیضی در خودرو پراید با موتور یورو ۲ با ایسیو ساژم استفاده شده است که ناز آن دارای تنه یک سوراخ میباشد. از معایب این انژکتور باید به خوب اتمیزه نکردن سوخت اشاره کرد در این انژکتور ورودی سوخت از بالا و خروجی از پایین انژکتور میباشد.
سوزن انژکتور پراید زیمنس
سوزن انژکتور پراید زیمنس در خودرو پراید با موتور یورو۲ با ایسیو زیمنس و کروز استفاده شده است این سوزن انژکتور را میتوان در خودرو های پیکان با ایسیو زیمنس و کروز استفاده کرد. مجرای سوخت این انژکتور دارای سه سوراخ میباشد و سوخت را بهتر از انژکتور های قبلی اتمیزه میکند.
سوزن انژکتور پژو زیمنس
سوزن انژکتور پژو زیمنس در خودرو سمند پارس پژو ۴۰۵ نصب شده است و مخصوص موتور های XU7 میباشد. این انژکتور دارای ۶ سوراخ جهت پاشش سوخت به درون سیلندر میباشد که از پس اتمیزه کردن سوخت به خوبی بر میآید.
سوزن انژکتور پژو SLC
سوزن انژکتور پژو SLC در خودرو های سمند پارس و ۴۰۵ استفاده شده است و مخصوص موتور XU7 میباشد. این انژکتور با ایسیو های VALEO نصب شده است و در بازار تامین قطعات کمیاب میباشد.
سوزن انژکتور ۶ سوراخ رانا
سوزن انژکتور ۶ سوراخ رانا، در خودرو های ۲۰۶ جدید و رانا با موتور TU5 و ایسیو کروز استفاده شده است. این انژکتور دارای ۶ نازل برای پاشش سوخت میباشد و سوخت را به خوبی اتمیزه می کند.
3 نظر
حسين
bwalhasnyhosein@gmil.com
Skppart
واقعا خیلی تاثیرگذار بود
سلام کسی میدونه مدل سوزن سمند زیمنس دوگانه چیه