ترموستات خودرو چگونه کار میکند؟
ترموستات خودرو یک قطعه ی بسیار مهم در سیستم خنک کننده موتور میباشد. سیستم خنک کننده خودرو امکان حفظ دمای بهینه کار موتور را فراهم می کند و از داغ شدن بیش از حد موتور جلوگیری می کند که می تواند آسیب جبران ناپذیری به موتورخودرو وارد کند. مایع خنک کننده در موتور به گردش در می آید و گرمای اضافی موتور را می گیرد.
مایع خنک کننده زمانی که گرمای موتور جذب کرد به سمت رادیاتور خودرو میرود تا دمای خود را کاهش دهد و خنک شود و سپس دوباره به سمت موتور باز میگردد.
ترموستات خودرو بین موتور و رادیاتور قرار می گیرد. اگر موتور هنوز گرم نشده باشد، مایع خنک کننده در حال گردش و موتور نیز به اندازه کافی داغ نیست تا به نقطه دمای کاری خود برسد، این وظیفه اصلی ترموستات است که از جریان مایع خنککننده از موتور به رادیاتور جلوگیری میکند و به موتور اجازه میدهد خیلی سریعتر به دمای کاری خود برسد. هنگامی که موتور به دمای کار خود رسید، ترموستات باز می شود تا مایع رادیاتور به سمت رادیاتور حرکت کند و دمای آن کاهش یابد و سپس به موتور بازگردد.
ترموستات خودرو از آلیاژ خاصی از نوعی فلز که در دمای خاصی منبسط و منقبظ میشود ساخته شده تا مسیر مایع خنک کننده را کنترل کند. این فلز زمانی که در محیط موتور و در معرض مایع خنک کننده قرار میگیرد و با بالا رفتن دمای مایع خنک کننده دمای این فلز بالا میرود و زمانی که به دمای مشخص رسید با منبسط شدن مسیر را برای گردش آب باز میکند تا موتور خودرو خنک شود.
می توانیم ترموستات خودرو را حذف کنیم؟
با حذف کردن ترموستات خودرو مایع خنک کننده موتور از ابتدا در حال گردش بین موتور و رادیاتور خواهد بود و هیچ کنترلی برای گرم کردن موتور صورت نمیگیرد و موتور به سختی به نقطه دمای کاری خودر میرسد. این عمل باعث میشود در صورتی که خودرو شما دارای سیستم انژکتوری باشد باعث بالا رفتن مصرف سوخت شما شود. زیرا در حالت ساسات موتور شما عمل خواهد کرد.
جدا از بالا رفتن مصرف سوخت، چون از آلیاژ های مختلفی از فلزات در موتور خودرو استفاده شده است و هر کدام از این فلزات در دمای خاصی منبسط و منقبض می شوند برای اینکه میزان خوردگی و ساییدگی در بین این فلزات را به حداقل برسانیم باید هرچه سریع تر موتور به دمای کاری خود برسد تا حداکثر نیرو و کمترین میزان ساییدگی در این قطعات فلزی را داشته باشد.
از چه ترموستاتی استفاده کنیم؟
ترموستات هایی که در اکثر خودرو های ایرانی تولید داخل استفاده میشود، ترموستات های مکانیکی هستند. ترموستات های مکانیکی در یک دمای خاصی مسیر مایع خنک کننده را برای خنک شدن به سمت رادیاتور خودرو کنترل میکنند. اگر از ترموستات با درجه حرارتی کمتر و پایین تری استفاده کنیم در فصل زمستان برای استفاده از بخاری، موتور خودرو نمیتواند آب گرم کافی تولید کند و باز هم مشکلات نرسیدن به دمای کاری موتور را داریم.
اگر از ترموستات های با دمای بالاتر استفاده کنیم در فصل گرما ممکن است باعث بالا رفتن دمای آب شود و موتور آسیب ببیند و همچنین این عمل باعث مختل شدن کارکرد فن های خودرو میشود و به صورت دایمی فن های خودرو کار خواهند کرد.
همیشه سعی کنید از دمای استاندارد آن موتور برای ترموستات خودرو استفاده کنید. یعنی همان دمایی که کارخانه توصیه کرده است، که در چهار فصل سال با مشکل مواجه نشوید. اگر خودرو شما داغ میکند و دمای موتور شما بالا میرود نباید ترموستات را حذف و یا از دمای پایین تر استفاده کنید و به باید به دنبال ایراد در سیستم خنک کننده بگردید.
علایم خرابی ترموستات خودرو چیست؟
بالا رفتن دمای آب خودرو
اگر سوپاپ ترموستات خودرو در حالت بسته گیر کند، مایع خنک کننده داغ موتور به داخل رادیاتور جریان پیدا نمیکند. این امر از خنک شدن مایع داغ و در نهایت بازگشت مایع خنک کننده خنک شده به داخل موتور جلوگیری می کند.
اگر موتور خود را روشن نگه دارید، به معنای واقعی کلمه در معرض خطر نابودی قرار خواهید گرفت! البته گرم شدن بیش از حد موتور می تواند به دلایل دیگری نیز باشد. ممکن است به دلیل سطح پایین مایع خنک کننده یا خرابی پمپ آب باشد همچنین ممکن است نشتی در سیستم خنک کننده وجود داشته باشد. رادیاتور همچنین می تواند گرفتگی یا نشتی داشته باشد. در حالی که دلایل مختلفی برای گرم شدن بیش از حد موتور شما وجود دارد که باید بررسی کنید.
سرد بودن موتور خودرو
اگر سوپاپ ترموستات ماشین در حالت باز گیر کند، یک مایع خنک کننده موتور خواهید داشت که بدون توقف به سمت رادیاتور جریان می یابد. این بدان معنی است که زمان بیشتری طول می کشد تا موتور به دمای کاری خود برسد.
همچنین ممکن است در حفظ آن در محدوده بهینه مشکل داشته باشد. این می تواند منجر به راندمان کار کمتر روغن موتور شما شود که می تواند سرعت فرسودگی قطعات موتور را افزایش دهد. همچنین می تواند بازده موتور را کاهش دهد و منجر به مصرف سوخت ضعیف شود. این همچنین می تواند به انتشار گازهای گلخانه ای بیشتر در طول زمان تبدیل شود.
با باز کردن درب رادیاتور در حالت سرد بودن موتور (زمانی که خودرو را تازه روشن کرده اید و هنوز موتور گرم نشده) مایع خنک کننده را رصد کنید اگر در حال گردش بود و ساکن نبود به این معنا می باشد که ترموستات شما در حالت باز قفل کرده است و یا خودرو شما فاقد ترموستات است که باید برای رفع عیب اقدام کنید.
نوسانات آمپر آب موتور/ تغییرات نا مناسب دما
نوسانات دمای نامنظم موتور تقریباً همیشه نشانه وجود مشکل در ترموستات است و باعث افزایش ناگهانی و افت دما شود که در نهایت منجر به عملکرد ضعیف موتور و کاهش مسافت پیموده شده بنزین می شود.در این حالت ترموستات خودرو یا بسته می شود یا زمانی که قرار نیست باز می شود.
در واقع ممکن است، در یک نقطه دما را به طور غیرعادی پایین ببینید و اندکی پس از آن دما، به یک سطح غیر طبیعی بالا برود. این به این دلیل است که ترموستات خودرو در یک موقعیت واحد گیر نمی کند. این منجر به خوانش دمای کاذب می شود. حرکات نامنظم در سوپاپ ترموستات می تواند منجر به مشکلاتی در تنظیم موثر جریان مایع خنک کننده موتور شود.
نشت مایع خنک کننده در اطراف محفظه ترموستات یا زیر خودرو
نشانه دیگر از علایم خرابی ترموستات ماشین ممکن است نشت مایع خنک کننده باشد، که می تواند زمانی رخ دهد که ترموستات اجازه نمی دهد مایع خنک کننده در حالت بسته گیر کند. این می تواند در محل های مختلف خودرو قابل توجه باشد، اما بیشتر در اطراف محفظه ترموستات قابل مشاهده است. در نهایت میتواند باعث نشت شیلنگهای خنککننده دیگر نیز شود که اغلب منجر به نشت مایع خنککننده روی زمین زیر خودروی شما میشود.
تعویض ترموستات یک تعمیر نسبتاً ارزان برای وسیله نقلیه شما است که از صدمات احتمالی میلیون تومانی تعمیرات موتور به دلیل گرمای بیش از حد جلوگیری می کند.
اگر هر یک از علائم بالا که در این مقاله گفته شد و برای شما آشنا به نظر می رسد، ممکن است وقت آن رسیده باشد که یک مکانیک متخصص خودروی شما را بررسی کند!
مطالب بیشتر را می توانید در بخش مقالات خودرو سایت SKPPART مطالعه بفرمایید. همچنین اگر علاقه مند به دیدن ویدیوهای آموزشی هستید میتوانید از صفحه اینستاگرام SKPPART دیدن فرمایید.