انواع کویل، اثرات خرابی کویل، آموزش عیب یابی کویل

کویل چیست؟

کویل یا کوئل ها (که به آن سیم پیچ جرقه‌ای یا الکتریک هم می‌گویند) سیم پیچ‌های القایی هستند که در سیستم جرقه زنی خودرو قرار دارند و جریان برق ولتاژ بالا را تولید می‌کنند. در واقع کویل به عنوان بخشی از سیستم اشتعال اتومبیل شما در کنار باتری، سوئیچ، دینام، شمع‌ها و توزیع کننده عمل می‌کند. پیشرانه هر خودرو جهت به حرکت درآوردن خودرو باید با مکش هوا، متراکم کردن مخلوط هوا و سوخت و عملیات احتراق را به خوبی انجام دهد. برای احتراق و جرقه‌زنی لازم است که جریان برق موجود در خودرو به شمع هابرسد تا در سرسیلندر ایجاد جرقه کند.

برخی از کویل ها دارای مقاومت داخلی هستن، درحالیکه برخی دیگر به مقاومت خارجی متکی هستند تا جریان ورودی به سیم پیچ را از منبع ۱۲ ولت اتومبیل (باتری) محدود کنند. کویل مانند یک نوع سیستم معکوس کننده مانند آداپتورهایی که ممکن است در خانه استفاده کنید عمل می‌کند. آداپتورها ولتاژ بالا را به ولتاژ پایین تبدیل می‌کنند، کویل‌ها در خودرو باعث افزایش شارژ ۱۲ ولت باتری به یک شارژ عظیم ۲۰ کیلو ولت تا ۴۰ کیلو ولت می‌شوند تا بنزین مشتعل شود.

هنگامی که سیم پیچ فعال می‌شود، سیم پیچ خارجی با بار شسته می‌شود و یک میدان مغناطیسی ایجاد می‌کند. سپس این حالت خاموش می‌شود، میدان خراب می‌شود و شارژ به سیم پیچ داخلی که محکم‌تر می‌شود ارسال می‌شود،‌که متعاقبا بار را به ولتاژهای فوق‌العاده زیاد مورد نیاز  برای ایجاد جرقه‌های لازم برای اشتعال شوخت در پیستون‌ها تبدیل می‌کند.

انواع کویل

انواع کویل یا انواع کوئل های جرقه زنی به شکل زیر هستند.

کویل های با وایر

کوئل های با وایر به دو گروه تقسیم می‌شوند:

گروه اول: کویل های معمولی که در خودروهای کاربراتوری و در خودروهای انژکتوری که دارای سیستم دلکو بوده به کار رفته است. (مانند:‌پراید انژکتوری مدل کیا (زیمنس قدیم) و در خودروهای مختلف به دو صورت: خشک (پراید و پژو کاربراتوری) و روغنی (پیکان و نیسان کاربراتوری) به کار رفته است.

گروه دوم: کوئل های دوبل در اکثر خودروهای انژکتوری (مدل ساژم و زیمنس) به کار رفته و جرقه زنی به طور همزمان و به صورت دو به دو در سیلندرهای ۱ و ۴ – ۲ و۳ صورت می‌گیرد. کویل دوبل در سیستم‌های انژکتوری در دو نوع مورد استفاده قرار گرفته است:

یک نوع، در سیستم‌های سوخت‌رسانی انژکتوری مدل ساژم به کار رفته است، به صورت یک کوئل دوبل یکپارچه می‌باشد. نوع دوم، که در سیتم سوخت‌رسانی انژکتوری زیمنس بکار رفته است، به صورت کویل دوبل جدا از هم (دو عدد کویل کوچک تکی کنار هم( که در هر دو مدل ساژم و زیمنس) کوئل ها با یک پایه به سر سیلندر بسته می‌‌شود.

نکته: کوئل های دوبل جدا از هم (زیمنس) مزیت فراوانی نسبت به کوئل های دوبل یکپارچه (ساژم) دارند. از جمله: خنک کاری بهتر، در صورت سوختن جداگانه تعویض می‌گردد و … .

کویل های بدون وایرکویل

کوئل های بدون وایر که یکی دیگر از انواع کویل ها می‌باشند، به دلیل داشتن مزیت فراوان نسبت به کوئل های با وایر، از جمله: حذف وایرها، مقاومت و افت ولتاژ کمتر و … در خودروهای انژکتوری جدید بکار رفته است.

کوئل های بدون وایر به دو نوع تقسیم بندی می‌شوند:

نوع اول: کوئل های دوبل بدون وایر کتابی هستند و در خودروهایی مانند: پژو ۲۰۶، زانتیا و … مورد استفاده قرار گرفته اند.

نوع دوم: کوئل های دوبل بدون وایر تکی هستند که به نام کویل قلمی یا کویل مدادی معروف هستند و در اکثر خودروهای انژکتوری پیشرفته بکار رفته اند و دارای ولتاژ تولیدی بسیار بالایی نسبت به کویل های دیگر می‌باشند (حدود ۵۰ کیلو ولت) مانند خودروهای جدید بنز، پژو ۴۰۷، ۶۰۷، L90 و … .

ثرات خرابی کویل دوبل

در صورتی که کویل دوبل کامل بسوزد، جرقه به سر شمع ها ارسال نمی‌شود و بنابراین موتور روشن نمی‌شود. اما در صورتی که کوئل دوبل نیم سوز شده باشد، ولتاژ تولیدی (خروجی) کاهش یافته و جرقه ایجاد شده توسط شمع ضعیف خواهد شد و بنابراین باعث ناقص سوزی و عیوب دیگر در موتور می‌گردد.

عیب یابی کویل دوبل با دستگاه دیاگ

در صورت سوختن کویل دوبل، چراغ چک روشن شده و خطای کویل دوبل ثبت می‌گردد. در قیمت پارامترها در دستگاه دیاگ، زمان شارژ کویل نشان داده می‌شود که باید توجه داشته باشید زمان شارژ کویل تابع دور موتور نمی‌باشد. یعنی ثابت می‌باشد حدود ۳ – ۴ میلی ثانیه و همچنین در قسمت تست عملکردها نیز می‌توان با تست جرقه شمع، نسبت به سالم بودن کویل دوبل اطمینان حاصل کرد (قبلا باید از سالم بودن وایرها اطمینان حاصل کرد).

نکته: جهت آزمایش جرقه شمع در کویل های با وایر، سر وایرها را به صورت مستقیم به بدنه نگیرید بلکه وایر را به سر شمع گرفته و با جلو و عقب کردن وایر صدای جرقه شمع را بشنوید و یا یک شمع سالم دیگر را به سر وایر زده و سپس به بدنه بگیرید تا چرفه شمع را مشاهده نمایید. در صورت گرفتن سر وایر به بدنه به طور مستقیم، امکان سوختن و یا نیم سوز شدن کویل و ECU‌وجود دارد.

عیب یابی کویل دوبل با دستگاه مولتی متر (قسمت اهم متر):

ابتدا کلید یا سلکتور دستگاه مولتی متر را روی اهم متر قرار داده و سپس سیم‌های مشکی و قرمز را در قسمت مربوطه در دستگاه مولتی متر وصل کرده و دو سر سیم های مشکی و قرمز را طبق تصویر زیر به پایه های مدار اولیه و ثانویه وصل کرده و مقدار مقاومت اولیه و ثانویه را اندازه بگیرید. در صورتی که مقدار مقاوت اندازه گیری شده با مقدار استاندارد خیلی اختلاف داشته باشد، معیوب بوده و باید تعویض گردد.

نکته: مقاومت مقدار اولیه (فشار ضعیف) در همه مدل‌های کویل دوبل (ساژم- زیمنس- بوش) تقریبا یکسان بوده و زیر یک اهم می‌باشد (حدود ۰/۶ یا ۰.۷ اهم). اما مقاومت مدار ثانویه (فشار قوی) در مدل‌های مختلف یکسان نمی‌باشد.

*کلمه کویل را به صورت کوئل هم می نویسند که لاتین آن Coil می باشد.

نظرات خود را با ما درباره مطلب انواع کویل، اثرات خرابی کویل، آموزش عیب یابی کویل در صفحه اینستاگرام SKP به اشتراگ بگذارید؛