سنسور TPMS (تی پی اِم اِس) یا سیستم پایش فشار باد تایرها (لاستیک ها) در واقع سیستمی در خودروی شماست که در صورت کاهش فشار هوا در داخل لاستیک به راننده هشدار می دهد. این یک سیستم الکترونیکی است که سنسور TPMS (قرار گرفته بر روی رینگ داخل لاستیک) را به مانیتور (روی داشبورد خودرو و یا کیلومتر) متصل می کند تا نشان دهد لاستیک ها به اندازه کافی باد دارند یا خیر.
هنگامی که فشار هوا در لاستیک کاهش می یابد، سنسور TPMS با چراغ هشدار پنچر شدن تایر به راننده اطلاع می دهد. این به این معنی است که به دلایلی باد موجود در لاستیک ها مناسب خودرو نیست و ممکن است وضعیت خودرو ناپایدار شود.
سنسورهای تی پی ام اس تضمین میکنند که لاستیکها به سطوح خطرناک تخلیه نمیرسند، که اگر مراقب نباشید میتواند به لاستیک، رینگ و حتی سیستم پایش فشار باد تایرها آسیب بیشتری وارد کند. به همین دلیل، آنها از سال ۲۰۰۸ به بخشی اجباری از تولید خودرو در ایالات متحده تبدیل شده اند.
پیشنهاد میکنیم در ادامه ویدیویی که توسط SKP دوبله و ترجمه شده را ببینید.
ویدیو آشنایی با سنسور TPMS
چرا میزان باد لاستیک اهمیت زیادی دارد؟
لاستیک هایی که به اندازه کافی باد ندارند، سرعت سایش آج آنها بیشتر میشود. یعنی عمر لاستیک کوتاه تر میشود و خوردگی آن بیشتر میشود . ایمنی رانندگی آنها را به خطر می اندازد و باعث ایجاد فشار بیشتر در طول عملکرد آنها می شود، که باعث بالا رفتن مصرف سوخت آنها می شود. علاوه بر این، ردپای گسترده تر، عملکرد لاستیک ها در آب و هوای مرطوب را خراب می کند، در حالی که فاصله ترمز را افزایش می دهد. به عبارت دیگر، عملکرد خودرو و ایمنی رانندگی را مختل می کند.
سیستم TPMS چگونه کار میکند؟
دو نوع مختلف از سیستم های کنترل فشار تایر TPMS در خودرو ها نصب شده است به طور کلی، هدف آنها یکی است، اما نحوه عملکرد آنها کاملاً متفاوت است.
دو نوع عبارتند از:
- سنسور TPMS نوع مستقیم
- سنسور TPMS نوع غیر مستقیم
نحوه عملکرد سیستم TPMS مستقیم
سیستم های مستقیم TPMS رایج ترین نوع در آپشن نشان دادن باد لاستیک به راننده هستند، سنسور به سیستم کامپیوتری خودرو که گیرنده اطلاعت میباشد فرکانس خاصی را ارسال میکند و یونیت اطلاعات را تجزیه و تحلیل کرده در صورت نیاز با چراغ هشدار راننده را از وضعیت موجود آگاه میکند. سیستمهای TPMS مستقیم از ۵ بخش اصلی تشکیل شدهاند:
۴ حسگر نصب شده بر روی چرخ هر تایر (معمولاً در نزدیکی والف لاستیک) و یونیت گیرنده اطلاعات سنسور ها و کنترل کننده چراغ اخطار.
نحوه عملکرد سیستم TMPS غیر مستقیم
سیستم های غیر مستقیم TMPS با سیستم ترمز ضد قفل خودرو کار می کنند. ABS سرعت چرخ را کنترل می کند و به سیستم غیر مستقیم TPMS نیز کمک می کند. هنگامی که فشار تایر در لاستیک کاهش می یابد، در مقایسه با سایر لاستیک های دارای باد مناسب با سرعت چرخ متفاوتی می چرخد. سیستم کامپیوتری متوجه این موضوع می شود و چراغ سیستم TPMS را روشن می کند.
سیستم غیرمستقیم TMPS به قطعات اضافی برای نصب روی چرخ ها نیاز ندارد یعنی سنسوری بر لاستیک ها نصب نمیشود زیرا با کمک سیستم ABS کار می کند. سیستم ABS سرعت هر چرخ را با یک سنسور بر سر هریک از چرخ های خودرو اندازه گیری میکند.
خرابی سنسورهای TMPS
زمانی که سیستم نظارت بر فشار باد لاستیک (سنسور TPMS) نیاز به تعویض دارد بستگی به نوع آن دارد. دلیل اصلی تعویض سنسور TPMS آسیب ضربه خوردگی و باتری های فرسوده است. قرار گرفتن سنسورهای فشار باد لاستیک ها روی چرخ ها باعث می شود در حین رانندگی روزمره، خودرو با احتمال برخورد و اصابت اجسام خارجی مواجه شوند.
این آسیب می تواند ناشی از پنچر شدن لاستیک، چاله ها یا تصادفات باشد که لزوماً فقط به سنسورها آسیب نمی رساند، بلکه می تواند مشکلات بزرگتری را نیز ایجاد کند. اگر لاستیک ها از سنسورهای TPMS که کاور لاستیکی دار استفاده نکنند، سیستم با احتمال خوردگی و زنگ زدگی بیش از حد مواجه می شود.
حسگرهای TMPS مانند اکثر دستگاه های الکترونیکی با باتری کار می کنند. در حالی که آنها از یک روش عملکرد صرفه جویی در باتری استفاده می کنند، طول عمر آنها هنوز محدود است. به طور کلی، سنسورهای تی پی ام اس بسته به نوع انتخاب شما می توانند ۵ تا ۱۰ سال کار کنند. اگر متوجه شدید که عمر باتری سنسورها به پایان رسیده است، تعویض آنها در هنگام تعویض لاستیک ها مقرون به صرفه تر خواهد بود. این کار باعث صرفه جویی در هزینه و زمان می شود! با این حال، بررسی های منظم و نگهداری از سیستم نظارت بر فشار باد تایرها برای ایمنی توصیه می شود. متاسفانه سنسور TMPS لاستیک ها قابل تعمیر نیست بدنه ی سنسور به گونه ای ساخته شده است که امکان دست یابی به باطری و یا تعمیرات نیست.
در خودرو های ایرانی خودرو پژو پارس ELX جدید از جدیدترین محصولات تولید داخل محسوب میشود که با سیستم TPMS در بازار عرضه خواهد شد.