دستگاه دیاگ چیست؟ بهترین دستگاه دیاگ کدام است؟

دستگاه دیاگ چیست؟ (دستگاه عیب یاب)

کلمه دیاگ یا (Diagnostics) به معنای تشخیص است. می توانیم دستگاه دیاگ یا همان دستگاه عیب یاب را به عنوان پزشک خودروی شما که وظیفه تشخیص عیب وسیله نقلیه را بر عهده دارد معرفی کنیم. همان گونه که پزشک با انجام آزمایش ها و تست های مختلف و همینطور سوال پرسیدن سلامتی فرد را مورد بررسی قرار می دهد دیاگ نیز با بررسی پارامترهای مختلف و به نوعی ارتباط با مغز ماشین (ECU) سلامت خودرو را مورد سنجش قرار می دهد؛ سپس با در اختیار گذاشتن پاسخ آزمایشات (کدهای خطا) در اختیار ما به تصمیم گیری در ارتباط با عیب یابی دقیق و تعمیر خودرو به ما کمک زیادی می کند.

چرا دستگاه دیاگ ساخته شد؟

دو دلیل باعث شد که دیاگ ها به وجود بیایند:

۱- کنترل آلاینده ها

۲- تسریع روند عیب یابی و کاهش هزینه ها

پس از آن‌که در دهه‌ی ۷۰ میلادی مسائل زیست محیطی و افزایش وابستگی به نفت اهمیت یافت و تصویب قوانینی مبنی براین‌که خودروهای جدید باید کم‌ترین مصرف سوخت و آلودگی را داشته باشند، بکارگیری سیستم انژکتوری و نصب سیستم الکتریکی را واجب کرد و این پیچیدگی اجزای الکترونیکی، تعمیرکاران را دچار مشکل کرد. تا قبل از ظهور عیب یاب های خودرو دو معضل بزرگ وجود داشت اول بحث کنترل آلاینده ها و تنظیم اصولی موتور بود که بدون وجود دیاگ کاری بسیار دشوار بود و دوم بحث تعمیرات خودرو.

به همین جهت تولیدکنندگان خودرو به این نتیجه رسیدند که در کنار پیشرفت و ارتقای الکترونیکی خودرویی باید تعمیرکاران نیز با این سیستم هوشمند آشنا و مجهز شوند که به کمک آن مشکلات احتمالی که برای اجزای خودرو پیش می‌آید را به وسیله‌ی دستگاه دیاگ عیب یابی کنند.

در همین راستا در سال ۱۹۹۶ انجمن مهندسین خودرو تصمیم گرفتند که سیستم متحد و یکدستی با یک استاندارد کامل طراحی کنند. در نتیجه سیستم عیب‌یابی در خودرو OBD (On Board Diagnosic) را برای همه‌ی خودروسازان مصوب کردند و قرار دادن یک سوکت ۱۶ پایه که در اتاق خودرو و در دسترس راننده باشد را الزامی کردند.

با پیشرفت تکنولوژی در خودرو و افزایش قطعات الکترونیکی در ماشین ها مانند انواع سنسور و عملگر ها فرایند عیب یابی بسیار زمان بر و پرهزینه می شود و تعمیرکار می بایست به صورت تجربی و با آزمون و خطا عیب خودرو را پیدا و رفع می کرد ، اما پس از به وجود آمدن دیاگ هر دو مشکل رفع شد. در مورد اول با داشتن پارامترها و دیاگرام هایی که دستگاه عیب یاب به ما خروجی میداد تنطیم موتور و کنترل آلاینده ها فرایندی اسان تر و سریع تر شد، همچنین در بحث عیب یابی هم با نمایش کد های خطا و انالیز کردن سیستم های مختلف خودرو هم در زمان و هم در هزینه ها صرفه جویی به سزایی رخ داد .

از طرفی دیگر هرکدام از واحدهای الکترونیکی مانند: موتور، گیربکس، ترمز، بدنه و … یک بخش از سخت‌افزار خودشان را به عیب‌یابی لحظه‌ای واحد خودشان اختصاص داده‌اند که درصورتیکه مشکلی رخ دهد  چراغ چک برای آگاهی راننده روشن شده و با توجه به آن به تعمیرگاه مراجعه می‌کند.

بهترین دستگاه دیاگ کدام است؟

امروزه در دنیا شرکت‌های زیادی هستند که دستگاه دیاگ تولید می‌کنند. پیدا کردن بهترین دستگاه دیاگ کار آسانی نیست، زیرا هر کدام از دستگاه‌های عیب یاب معایب و مزایای خاص خودشان را دارند. خودروهای انژکتوری دارای سنسورها و قطعات حساسی هستند که برای عیب یابی آن‌ها نیاز به تجهیزات خاصی است. از دیاگ موتورآزما می‌توان به عنوان بهترین دستگاه دیاگ در ایران نام برد.

انواع دستگاه دیاگ

دستگاه دیاگ به سه دسته تقسیم می‌شود:

• دیاگ پرتابل لمسی و دکمه ای (دیاگ قابل حمل)
• دیاگ لپ تاپی یا دیاگ کامپیوتری (دیاگ ثابت)
• دیاگ تبلتی (دیاگ موبایلی)

دیاگ پرتابل

دستگاه دیاگ پرتابل یا همان دستگاه قابل حمل زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که تعمیرکاران بخواهند یه راحتی دستگاه خود را حمل کنند و بالای سر خودرو ببرند. همچنین برای امداد خودروها که در جاده فعالیت می‌کنند نیز مناسب است که از دیاگ پرتابل استفاده کنند.

حمل و جابجای این دستگاه آسان است، صفحه نمایشگر دارد و انرژی خودرو را از منبع تغذیه (باتری) خودرو تامین می‌کند. مانند دستگاه دیاگ پرتابل موتورآزما.

همچنین به تازگی دستگاه دیاگ لمسی موتورآزمای ثمین هم به بازار عرضه شده است.

دیاگ لپ تاپی یا ثابت

دیاگ لپ تاپی نیاز به تهیه‌ی یک لپ تاپ یا کامپیوتر دارد که برنامه‌های شرکت مربوطه را خریداری کرده و در آن نصب کنید. البته مدت‌هاست که با روی کار آمدن دیاگ پرتابل این دیاگ ها از رده خارج شده‌اند.

در این نوع از دستگاه های عیب یاب رابط نرم‌افزاری بنام اینترفیس وجود دارد که اتصال خودرو به کامپیوتر را میسر می‌کند.

معایب دستگاه دیاگ لپ تاپی

دستگاه های دیاگ ثابت دارای عیوبی هستند، از جمله: سرعت کم، اتصال دستگاه دیاگ به خودرو نسبتا ضعیف‌تر از دیاگ پرتابل است، خراب شدن لپ تاپ و بالا بودن هزینه تعمیرات، هنگ کردن لپ تاپ، ثابت بودن دستگاه و … .

دیاگ تبلتی یا دیاگ موبایلی

دیاگ تبلتی را می‌توان جدیدترین نوع دستگاه دیاگ دانست. این نوع دیاگ ها نیاز به تهیه‌ی تبلت و یا تلفن هوشمند دارند. ارتباط این دستگاه‌ها با خودرو از طریق ارتباط بی‌سیم مانند بلوتوث یا وای فای می‌باشد.

این نوع دیاگ ها نیز ضعف‌هایی دارند. مانند: سرعت اتصال کم و جاماندن دانگل بی‌سیم روی خودرو که هزینه خرید دانگل بلوتوث بسیار بالاست.

خودرو چه زمانی نیاز به دیاگ زدن دارد؟

اگر خودروی شما به طور طبیعی کار نمی‌کند و دچار مشکل شده، احتمالا نیاز به تنظیم موتور دارد. نکته مهم این است که موتور قلب ماشین است و آسیب رسیدن به آن باعث اختلال در کارکرد کل مجموعه خودرو می‌شود. و یا هنگامی که چراغ چک خودرو شما روشن می‌شود نیاز است که از دستگاه دیاگ استفاده شود.

اگر نشانه‌های زیر را در خودرو خود مشاهده کردید، نیاز است که به تعمیرگاه جهت تنظیم موتور مراجعه کنید:

• روشن شدن چراغ‌های هشدار خودرو
• ریپ زدن خودرو
• لرزش
• استارت خوردن ناقص
• مصرف سوخت غیرعادی
• وجود صدا هنگام ترمزگیری
• پایین آمدن توان و کشش خودرو
• اشکال در تعویض دنده

نحوه نمایش کد های خطا ایسیو در دستگاه دیاگ

حافظه فلش (ROM)

ایسیو دارای دو حافظه است. حافظه اصلی آن که در فلش قرار می گیرد و در برگیرنده جداول اصلی ایسیو و محل ذخیر خطا های دائم مانند از مدار خارج شدن یک سنسور، دریافت ولتاژ های غیر منطقی و تعریف نشده برای ایسیو و هر عیبی که تداخل پارامتریک در عملکرد خودرو ایجاد کند مورد استفاده قرار می گیرد. به نوعی می توانیم بگوییم حافظه دائم هویت و موجودیت ایسیو را در بر دارد.

پاک کردن کد خطای دائمی: در قسمت بالا متوجه شدیم که خطاهای دائمی بر اثر عیوب پارمتریک ایجاد میشود.

عیوب پارامتریک چیست ؟ همانگونه که شما در ذهن خود معیارهایی برای سنجش اتفاقات پیرامون خود در سر دارید، ایسیو نیز پارمترهایی از قبل تعریف شده جهت تصمیم گیری برای موتور در شرایط مختلف دارد. اگر یکی از این پارامترها از دامنه مشخص شده خارج شود، به نوعی ایسیو کد خطایی را در حافظه خود ثبت می کند. پس عملا اگر این عیب یک عیب غیر قابل حل توسط خود ایسیو باشد راه حلی برایش نداشته باشد نمی توانیم تا رفع کامل آن خطا کد خطای آن را پا کنیم.

حافظه EPROM

حافطه موقت که در ایپرام دخیره می شود، محل قرار گیری برخی از اطلاعاتی نظیر کد سوییچ، کارکرد خودرو و… به طور مثال کد های خطای موقت که بر اثر ایرادات لحظه ای شبکه یا قطع و وصل شدن برق خودرو به وجود می آید در این قسمت قرار می گیرد که با دیاگ زدن و پاک کردن خطا ها، پاک می شوند.

نمایش کد های خطا توسط دیاگ. دیاگ چگونه کد های خطا را نمایش می دهد ؟ دیاگ را می توانیم به عنوان یک دیکشنری معرفی کنیم ، هر خطایی که در خودرو به وجود می آید و در حافظه ایسیو ثبت می شود دارای یک نام مخصوص در دیاگ است.

شما می توانید برای بررسی استاندار های کد خطا به مقاله مفهوم کد خطا در دیاگ +‌ ویدیو آموزشی مراجعه نمایید.

چه زمانی به دستگاه دیاگ نیاز دارید؟

هنگامی که شما این سوال را از خود می پرسید دو حالت وجود دارد؛ یا زمینه کاری شما مرتبط با خودرو و عیب یابی خودرو است و یا اینکه صنف کاری شما ارتباطی با تعمیرات خودرو ندارد. اگر جزو دسته اول هستید (مکانیک ، برق کار ، ایسیو کار و… ) شکی بر نیاز داشتن شما به دستگاه دیاگ نیست. اما اگر جزو افرادی هستید که شغلی غیر مرتبط دارد پس به سوال های زیر پاسخ دهید تا باهم تصمیم بگیریم دیاگ برای شما ضروری است یا خیر.

توجه : قبل از پرسیدن سوال ها به این نکته توجه داشته باشید که تمام دیاگ ها صرفا گران قیمت و دارای سخت افزار های بزرگ و جاگیر نیستند.

سوال اول : آیا شما به پیشگیری قبل از درمان اعتقاد دارید ؟

سوال دوم : آیا می خواهید هزینه های شما کاهش پیدا کند ؟

سوال سوم : آیا زمان برای شما ارزشمند است ؟

سوال چهارم :آیا دوست دارید خودتان در روند عیب یابی و حتی تعمیرات ماشین خود نقش داشته باشید ؟

سوال پنجم : آیا می خواهید داده های به دست آمده از سنسور ها و عملگر ها را هز زمان که خواستید چک کنید تا از صحت سلامت عملکرد آنها مطمئن شوید .

سوال ششم : آیا به ریمپ و تیونیینگ خودروی خود علاقه دارید ؟

اگر تنها به دو سوال از سوال های بالا پاسخ مثبت دادید پس شما به یک دستگاه دیاگ نیازدارید .

همچنین اگر تمایل به آموزش دیدن و دست یافتن به منابع ناب فنی را دارید می توانید با شرکت ثمین خودرو(SKP) تماس حاصل فرمایید تا به صورت تخصصی در زمینه برق خودرو از نقشه خوانی خودرو تا تعمیرات ایسیو را به صوت حرفه ای آموزش ببینید.

اگر علاقه مند به تماشای ویدیوهای بیشتر هستید می‌توانید کانال تلگرام و کانال آپارات SKPPART را دنبال کنید

شما می‌توانید جهت اطلاع از قیمت دیاگ و خرید دیاگ با شماره ۰۲۱۶۶۸۴۴۴۷۷ تماس بگیرید.